- Grafika: materiały prasowe.
– W czasie izolacji raczej nie zmienialiśmy diety w celu zwiększenia odporności i nie dostosowywaliśmy jej do sytuacji epidemii. Jeśli ktoś wcześniej jadł dużo warzyw i owoców, to radził sobie z zakupami i miał to, czego potrzebował – mówi Urszula Krassowska, dyrektor zarządzający w Kantar Polska.
„Westernizacja” diety
W ciągu ostatnich dziesięcioleci obserwujemy nasilające się zjawisko „westernizacji” diety, czyli wzrostu spożycia produktów wysoko przetworzonych, tłuszczu, czerwonego mięsa i cukru rafinowanego.
– W połączeniu z siedzącym trybem życia, przyczynia się to do niespotykanej skali chorób metabolicznych. Nieodpowiednia dieta prowadzi także do niekorzystnej modyfikacji mikrobioty jelitowej – mówi prof. Ewa Stachowska, specjalistka z dziedziny żywienia człowieka, kierująca Zakładem Biochemii i Żywienia Człowieka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.
Doświadczenia pandemii mogą pomóc oprzeć dietę na bardziej tradycyjnych sposobach odżywiania.
– Chodzi nie tylko o skład posiłków, ale również sposób pozyskiwania żywności, poszukiwania tej produkowanej w sposób zrównoważony i przyjazny dla środowiska. To także styl życia obejmujący aktywności fizyczne, odpowiedni odpoczynek i aktywność społeczną, choćby podczas przygotowywania i wspólnego jedzenia posiłków – wyjaśnia prof. Ewa Stachowska.
Warzywa i owoce w czasie epidemii
Podczas pandemii konsumenci ograniczyli ilość wyjść na zakupy, obawiając się wirusa. Często na stołach pojawiały się przetwory zgromadzone wcześniej, także własnej roboty, a w zakupach – przetwory i mrożonki. Zmiany zakupowe w czasie epidemii wynikały bardziej z osobistych preferencji niż problemów z dostępnością produktów.
- Owoce jagodowe. Zdjęcie: Shutterstock.com.
Powrót do bardziej tradycyjnej diety jest widoczny w sprzedaży owoców jagodowych. Ich konsumpcja rośnie w Polsce i na całym świecie.
– My powinniśmy czuć się szczęśliwcami, owoce jagodowe są wpisane w tradycję polskiego sadownictwa. Nasz sezon zaczął się od truskawek, jeszcze w maju. Następne na stoły trafiają maliny, borówki, porzeczki (czarne i czerwone), aronia i na koniec, w październiku, czy też na początku listopada, późne odmiany malin, popularnie zwane „jesiennymi”. Na wypracowanie nawyku codziennej konsumpcji świeżych owoców mamy pół roku – zauważa dr Paweł Krawiec z Horti Team, jagodowy sadownik i popularyzator wiedzy o owocach jagodowych.
Taki długi okres oferowania owoców jagodowych przez polskich jagodowych sadowników jest wynikiem połączenia kilku czynników.
– Warunków klimatycznych, dostosowania do nich technologii uprawy poszczególnych gatunków, hodowli nowych odmian, a przede wszystkim zaangażowania, pasji i profesjonalizmu naszych producentów – wymienia dr Krawiec.
Wzrost znaczenia przetworów
Badani nie mieli obaw przed kupowaniem warzyw i owoców w czasie epidemii. Zdarzało się, że dokładniej niż zwykle je myli, ale nie było to powszechne. Nie było też większych problemów z zaopatrzeniem w świeże warzywa i owoce. Pewne trudności miały osoby, które same nie robiły zakupów lub robiły je rzadko. W związku z rzadszymi zakupami wzrosło znaczenie w diecie mrożonek i przetworów, bo łatwiej je przechowywać i są trwalsze niż świeże warzywa i owoce.
- Przetwory. Zdjęcie: Shutterstock.com.
– To czy warzywa, owoce i ich przetwory trwale zwiększą swój udział w diecie Polaków bardziej zależy od pomysłowości producentów i żywieniowych edukatorów, niż od samej pandemii. Przed nami ważny okres, lato to świeże polskie superowoce. Czas kluczowy dla promocji postaw i diety, w której warzywa i owoce powinny stanowić połowę tego co spożywamy – podsumowuje Witold Boguta, prezes Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw.
